آرتور سی کلارک
Arthur Charles Clarke
December /16/1917 - March /19/
2008
آرتور سی کلارک
در 19 مارس سال 2008
در سن 90 سالگی در خانه اش درسریلانکا دار
فانی را وداع گفت.
«
سر آرتور چارلز کلارک » (Sir Arthur Charles Clarke) از متفکران و
نویسندگان امروز دنیای نجوم و از تأثیرگذارترین اندیشمندان نجوم معاصر.
کلارک از
سال ۱۹۵۶ در سریلانکا (با نام سابق سیلان) زندگی می‌کرد و هم شهروند
سریلانکا و هم تبعه‌ی بریتانیا
بود.
آخرین عضو بازمانده از
مجموعه‌ای که «بزرگان سه‌گانه‌ی علمی - تخیلی» نامیده می‌شد. دو عضو دیگر این
مجموعه «رابرت ا هاینلین» و «آیزاک آسیموف» بودند.
«اگر به محیط خود که هم‌اکنون
مجهز به فضاپیما، رایانه و سلاح هسته‌ای است، خو نگیریم ناپدید می‌شویم.»
پیش‌گفتار مجموعه داستان‌ها - سال ۲۰۰۰ میلادی
دوره‌ی خدمت در رادار نیروی هوایی سلطنتی انگلستان
دنیای نجوم پهنه‌ی گسترده‌ای
که در گذر زمان منجمان و دانشمندان بسیاری را در دامان پرورانده است. متفکرانی از
تمام سرزمین‌ها همچون ابن سینای حکیم، که اولین رصدکننده‌ی گذر زهره در برابر
خورشید بود؛ خواجه نصیرالدین طوسی، غیاث الدین کاشانی از ایران، گالیله اخترشناس
بزرگ ایتالیایی و مخترع اولین تلسکوپ، ویلیام هرشل و خواهرش کارولین هرشل از بزرگ‌ترین
منجمان بریتانیایی، ادموند هالی کاشف ستاره‌ی دنباله‌دار هالی و ...
در این پهنه‌ی وسیع و در عصر
حاضر اخترشناسان، دانشمندان، متفکران و نویسندگان نجومی بزرگی چون آیزاک آسیموف،
فرانک دریک، کارل
ساگان، چارلز بولتون و استفان هاوکینگ پرورش یافته‌اند.
دوران میان‌سالی
آرتور سی کلارک مخترع، دانشمند، متفکر و نویسنده،
شانزدهم دسامبر سال ۱۹۱۷ میلادی در منطقه‌ی ماین‌هد (Mine Head) واقع در سامرست
(Somerset) انگلستان متولد شد. از دوران کودکی به نجوم و خواندن مجلات قدیمی علمی
آمریکایی علاقه داشت.
بعد از دوران مدرسه به دلیل
هزینه‌ی بالای تحصیل در دانشگاه مجبور شد تا به عنوان حسابرس در پانسیونی مشغول به
کار شود.
در طول جنگ جهانی دوم
مسئول رادار نیروی هوایی سلطنتی انگلستان بود و بیشتر زمان خدمت سربازی خود را در
رادار GCA بریتانیا گذراند.
پس از آن در رشته‌ی فیزیک و
ریاضیات از دانشگاه کینگز (Kings) لندن فارغ‌التحصیل شد و مدال درجه‌ی یک این رشته
را دریافت کرد.
کلارک به عضویت آکادمی اخترشناسان و مجمع
اخترشناسان سلطنتی انگلستان در آمد و مدتی ریاست «مجمع بین سیارات بریتانیا»
(British Interplanetary Society) را بر عهده داشت.
سر چارلز کلارک صاحب هفت مدرک دکترای افتخاری در
رشته‌های مختلف علوم تجربی است.
فارغ‌التحصیل رشته‌ی
فیزیک و ریاضیات از دانشگاه کینگز لندن و مدال درجه‌ی یک این رشته را دریافت کرد
کلارک علاوه بر نوشتن داستان‌های تخیلی، دستی
توانا در نوشتن مقالات و کتاب‌های علمی داشت.
ایده‌ی ماهواره‌های مخابراتی
اولین بار توسط او مطرح شد. او پس از جنگ جهانی دوم، طی مقاله‌ای با محاسبه‌ی دقیق
نشان داد که اگر سه ماهواره در ارتفاع ۳۶ هزار کیلومتری زمین قرار گیرند، می‌توانند
تمام سطح کره‌ی زمین را تحت پوشش خود قرار داده و امر مخابرات از هر نقطه‌ی زمین به
نقطه‌ی دیگر را به راحتی انجام دهد.
این نظریه زمانی مطرح شد که
موشک‌ها حتی قادر نبودند به مدارهای ارتفاع پایین دست یابند و اصولاً پرتاب ماهواره
یک رؤیا به شمار می‌رفت. به افتخار او امروزه این مدار را «مدار
کلارک» می‌نامند.
او داستان‌های مشهوری چون
«۲۰۰۱ یک اودیسه‌ی فضایی» (که اثر سینمایی موفقی به همین نام و به کارگردانی استنلی
کوبریک از آن ساخته شد) میعاد با راما، پایان کودکی، ریشتر ۱۰ و چشمه‌های بهشت را
به رشته‌ی تحریر در آورد.
آرتور در لباس غواصی، علاقه موجب شد تا در
سریلانکا مدرسه‌ی آموزش غواصی برپا کند
او علاقه‌ی زیادی به غواصی
داشته است و در این جزیره‌ی استوایی می‌توانست هر سال، آن طور که دوست داشت، در
اعماق اقیانوس گردش کند. کلارک یک مدرسه‌ی آموزش غواصی در سریلانکا تأسیس کرد که در
سونامی سال ۲۰۰۴ اقیانوس هند ویران شد؛ اما دوباره بازسازی گردید.
سریلانکا همچنین الهام‌بخش
کلارک در نوشتن کتاب چشمه‌های بهشت بود که در آن ایده‌ی آسانسور فضایی را ارائه کرد.
به عقیده‌ی
کلارک این آسانسور
فضایی است که در آینده یادآور نام او خواهد بود و نه ماهواره‌های مخابراتی.
قالب داستان‌های کلارک، به
خصوص اودیسه‌ها، قالبی اساطیری و نمادین است و دارای ایهامی است که تنها می‌تواند
از ذهنی پیش‌رس نسبت به وقایع آینده نشأت گیرد.
پس از انتشار اثر «۲۰۰۱
یک اودیسه‌ی فضایی» فن‌آوری
ساخت موشک‌ها به خصوص موشک‌های آپولو تحت تأثیر قرار گرفت؛
به طوری که اتاق کنترل موشک «آپولو ۱۳» اودیسه نام گرفت.
آرتور سی
کلارک
صاحب هفت مدرک دکترای افتخاری در رشته‌های مختلف علوم تجربی
در سال ۱۹۸۶
کلارک
«جایزه‌ی آرتور سی کلارک»
را بنیان نهاد و هزینه‌ی آن را که در ابتدا هزار پاوند بود، تقبل کرد. این جایزه به
بهترین اثر علمی - تخیلی منتشر شده در بریتانیا در سال تعلق می‌گیرد.
از سال ۲۰۰۱ مبلغ جایزه به مقدار عدد سال در تقویم میلادی
انگلستان (یعنی ۲۰۰۱ پاوند در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۰۷ پاوند در سال ۲۰۰۷) افزایش یافت.
در چهاردهم نوامبر سال ۲۰۰۵
نیز جایزه‌ی لانکابیمانای (Lankabhimanya) که مهم‌ترین جایزه‌ی غیرنظامی سریلانکاست،
به دلیل کمک‌های او به علوم و فن‌آوری و وفاداری‌اش به کشور به او اعطا شد.
سیارکی به احترام و یادبود او
به نام سیارک «۴۹۲۳
کلارک»
نام‌گذاری گردیده است. به گفته‌ی خود کلارک انجمن بین‌المللی ستاره شناسی به دلیل
این‌که سیارک شماره‌ی ۲۰۰۱ را به آلبرت انیشتین اختصاص داده بود، این سیارک را به
نامکلارک
نام نهاد.
یک گونه از دایناسورهای
سراتوپسین (Ceratopsian) که در استرالیا کشف شد، به نام او نام‌گذاری گردید.
کلارک
درباره‌ی دایناسورش شعری به مضمون زیر سروده است:
وقتی كه زمین به جای هر چیز
پر بود زچاله و چوله و دود
یك دایناسور ملوس می‌زیست
او آرت كلارك یا زوروس بود
وقتی كه شنید نام خود را
آن قدر خجول شد كه وا رفت
خیلی پیش از تولد ما
ول كرد و به رحمت خدا رفت
آرتور سی کلارک و آخرین اثر از مجموعه‌ی اودیسه-
۳۰۰۱ اودیسه‌ی نهایی
در سال ۱۹۸۸ مشخص شد که
کلارک به «سندروم
بازگشت فلج اطفال» مبتلاست و از آن پس مجبور
شد
بیشتر اوقات با صندلی چرخ‌دار حرکت کند. در سال ۲۰۰۰ مقام
شوالیه به
کلارک اعطا شد؛ ولی شرایط جسمانی اجازه‌ی سفر به
لندن و دریافت نشان از ملکه را به او نداد. این نشان در مراسمی توسط قائم‌مقام
پادشاهی بریتانیا در جشنی در سریلانکا به او اعطا شد.
آرتور سی کلارک در حال بازدید از گالری عکس در
سریلانکا - سال 2000 میلادی
کلارک مشغول نوشتن کتابی به اسم« آخرین معادله»
بود. او سه قانون مشهور دارد که به
قوانین کلارک معروفند:
۱- هر گاه دانشمندی
برجسته، اما سال‌خورده بگوید چیزی ممکن است، به احتمال قریب به یقین درست گفته است.
اما آن گاه که بگوید چیزی غیرممکن است، به احتمال زیاد اشتباه می‌کند.
۲- تنها راه کشف محدوده‌ی
ممکن از غیرممکن، کمی پیش‌روی از ممکن به درون غیرممکن است.
۳- هر فن‌آوری وقتی به
حدی از پیشرفت برسد، دیگر نمی‌توان آن را از جادو تفکیک کرد.
آرتور سی کلارک در دفتر کار در سریلانکا- استفاده
از صندلی چرخ‌دار از وقتی به سندرم بازگشت فلج اطفال مبتلا شد
آرتور سی کلارک،
یکشنبه شانزدهم دسامبر2007، ۹۰ سالگی خود را در
سریلانکا جشن گرفت. همچنین بهپاس علمی و ادبی او، در سراسر جهان مراسمی به این
مناسبت برپا شد.
برخی از آثار کلارک:
۱- شن‌های مریخ (۱۹۵۱)
۲- پایان کودکی (۱۹۵۳)۳
- نور زمین (۱۹۵۵)
۴- شهر و ستارگان
(۱۹۵۶)
۵- ریزش غبار ماه
(۱۹۶۱)
۶- ۹ میلیارد نام خدا
(۱۹۶۷) (مجموعه داستان کوتاه)
۷- ۲۰۰۱: اودیسه فضایی
(۱۹۶۸)
۸- میعاد با راما
(۱۹۷۳)
۹- امپراتوری زمین
(۱۹۷۵)
۱۰- چشمه‌های بهشت
(۱۹۷۹)
۱۱- ۲۰۱۰: اودیسه دو
(۱۹۸۲)
۱۲- ۲۰۶۱: اودیسه سه
(۱۹۸۸)
۱۳- راما ۲ (۱۹۸۹)
۱۴- روحی از گرندبنکس
(۱۹۹۰)
۱۵- باغ راما (۱۹۹۱)
۱۶- راز راما (۱۹۹۳)
۱۷- ریشتر ۱۰ (۱۹۹۶)
۱۸- ۳۰۰۱: اودیسه نهایی
(۱۹۹۷)
آرتور سی کلارک، یکشنبه شانزدهم دسامبر2007، ۹۰
سالگی خود را در سریلانکا جشن گرفت. همچنین به دلیل پاس‌داشت علمی و ادبی او، در
سراسر جهان مراسمی به این مناسبت برپا شد.
در ایران و به همت «ماهنامه‌ی
نجوم» و با همکاری «سازمان فضایی ایران» و برنامه‌ی تلویزیونی «آسمان شب» و «آکادمی
فانتزی» ویژه برنامه‌ای در فرهنگسرای هنر (ارسباران) برگزار شد. سخنرانان به جلوه‌های
گوناگون زندگی و آثار
کلارک پرداختند.
Writer Arthur C Clarke dies at 90
BBC
آرتور سی کلارک
در
19 مارس سال 2008 در سن
90 سالگی در خانه اش درسریلانکا دار
فانی را وداع گفت.
آرتور سی کلارک
Copy this link for your web or send
to your friends
Arthur Charles Clarke
MORE COMING SOON
RT
